De lessen van onze moeders

Maartje mailt: Vanmorgen las ik met veel plezier over dierenprints. Een lezeres merkte op dat ze moeite heeft die prints te dragen omdat ze van haar moeder heeft geleerd dat dat ‘ordinair’ is. Ik heb zelf ook zulke ‘lessen’ ingeprent gekregen. ‘Zwart is geen goede kleur voor kinderkleding’ is er bv een waar ik me bij mijn eigen kinderen ook altijd aan gehouden heb. Ik kan gewoon niet anders. Een andere is dat je als man nooit een overhemd met korte mouwen mag dragen, je moet de mouwen oprollen. Mijn beste jeugdvriendin heeft van haar moeder geleerd dat ze nooit (donker)blauw op zwart mocht dragen. Het dragen van iets blauws op een zwarte broek was voor haar een daad van verzet. Het leuke is dat bij mij thuis zwart met donkerblauw juist als goede combinatie werd gezien. Ik ben benieuwd hoe je omgaat met zulke uitgesproken ideeën bij vrouwen bij je adviezen. Hartelijke groet, Maartje

De lessen van onze moeders werden generaties lang doorgegeven. Het getuigde van een goede smaak als jij je aan die kledingregels hield. Groen en blauw draag je niet samen, want die kleuren vloeken. Als je rood haar hebt mag je geen rood dragen. En kinderen dragen geen zwart. Dat zijn slechts een paar lessen die ook bij mij met de paplepel zijn ingegoten. Waar die taboes op kledinggebied vandaan komen is niet altijd duidelijk.

Je kunt de lessen van onze moeders ook kledingcodes noemen. Zoals Maartje schrijft dat je als man de mouwen van een overhemd hoort op te rollen. Ander voorbeeld: Mannen uit een bepaalde klasse dragen brogues. Als jij als man bij die klasse wilt horen zul je ook brogues gaan dragen. Je valt door de mand als je niet de juiste brogues draagt, niet exact hetzelfde gaatjespatroon op jouw brogues hebt. Een kledingcode is vaak een geheimtaal, alleen de goede verstaander weet waar hij of zij aan moet voldoen om erbij te horen. Een interessant en ook geestig boek is  Exactitudes van Ari Versluis en Ellie Uyttenbroek

Kledingregels kunnen in de loop der jaren veranderen. Een goed voorbeeld daarvan is dat roze nu de babykleur voor meisjes is en blauw voor de jongens. Vroeger was dat net andersom. In de periode 16e tot 19e eeuw was het gebruikelijk dat zowel jongens als meisjes gedurende de eerste levensjaren een jurkje droegen. Roze en blauw werden in die tijd precies omgekeerd toegepast. Roze werd gezien als een mannelijke kleur (de lichtere versie van het rode militaire uniform) en lichtblauw was de kleur van zuiverheid (de maagd Maria).

Onze moeders wilden voor hun kinderen het allerbeste. Wij moesten het beter krijgen dan zijzelf. Door ‘omhoog’ te kijken leerden ze ons wat je beter wel en niet kon dragen. Hij die niet genoemd wil worden mocht van zijn moeder in de jaren 60 geen ribfluwelen broek hebben. Die droegen steenkolendragers tijdens hun werk. Daarmee wilde je niet geassocieerd worden. Toen hij zelf een inkomen had kocht hij een pak van ribfluweel.

In de taboes doorbrekende jaren 60 begon mijn generatie zich af te zetten tegen de lessen in goede smaak van onze moeders. De wereld werd groter, de televisie doet zijn intrede en Nederlanders nemen van hun reizen nieuwe inzichten mee. De spijkerbroek (jeans) komt overwaaien uit Amerika en Mary Quant introduceert de minirok en de hotpants. Ik heb ze alletwee gedragen, in eerste instantie tot groot verdriet van mijn moeder.

Dat de lessen van onze moeders geen eeuwigheidswaarde hebben zie je ook in de mode. Groen en blauw staan prachtig bij elkaar. Evenals dat donkerblauw met zwart een mooi resultaat geeft als er een geraffineerd gebruik van verschillende stoffen wordt gemaakt. Ook een dierenprint kan smaakvol zijn.

Hoe je dus met die ‘lessen’ omgaat? Het gaat erom wie het draagt en hoe je het draagt.

Kijk ook even op mijn Pinterestborden voor inspiratie